Voor de tweede keer dit jaar bereidden wij ons voor op het filmen van een autopsie op een dolfijn. In mijn geval betekende dat niet alleen dat ik ervoor moest zorgen dat onze fotocamera’s gereed waren en het voorbereiden van een lijst met vragen, maar ook dat ik mentaal voorbereid zou zijn op wat ik zou zien, horen en ruiken.
De Canarische Eilanden zijn een zeer gewilde plek voor walvisachtigen (dolfijnen en
walvissen). De meeste soorten komen hier voor, sommige als inheemse soorten en sommigen als tijdelijke gasten. De reden hiervoor zijn de zeer voedselrijke wateren die opborrelen tussen de kust van de Canarische Eilanden en de kust van Marokko. Een van de consequenties van deze concentratie van walvisachtigen op dit punt is dat er regelmatig dolfijnen en walvissen aanspoelen, levend of dood, op de stranden van de eilanden. Veel van de dode dieren worden naar de Faculteit van diergeneeskunde van de Universiteit van Las Palmas gebracht, om de doodsoorzaak vast te stellen.
Autopsies zijn ook een onderdeel van de opleiding van de studenten. Dit gerenommeerd instituut is leidinggevend op het gebied van onderzoek naar walvisachtigen. Een vrouwelijke gestreepte dolfijn met ondergewicht. We waren verheugd dat wij van de faculteit voor diergeneeskunde de toestemming hadden gekregen om een autopsie, uitgevoerd door de studenten aan de faculteit onder supervisie van Professor Manuel Arbelo, te mogen filmen. Vanmorgen moesten wij ons begeven naar de grote goed geventileerde autopsieruimte van de universiteit.
Het ging hier om een gestreepte dolfijn (Stenella coeruleoalba), die was gevonden op een strand van het eiland Fuerteventura. De eerste bevindingen onthulden dat het hier ging om een jongvolwassen vrouwtje van net iets meer dan 1.90 meter met een gewicht van 75 kg. Dit is duidelijk onder het normale gewicht. Vrouwtjes kunnen tot 2,4 meter lang worden en een gewicht bereiken van meer dan 90 kg. Behalve de gebruikelijke bijtwonden, veroorzaakt door andere dolfijnen, alsmede een aantal oppervlakkige sneden, waren er geen duidelijke uitwendige wonden te zien, die haar dood tot gevolg zouden kunnen hebben gehad. Na de diverse lichaamsdelen en proporties gemeten te hebben, zoals van het puntje van de snuit tot aan het achterste van de rugvin, was het tijd om inwendig te bekijken wat de doodsoorzaak zou kunnen zijn geweest.
Hier werd een andere techniek toegepast dan die wij eerder in he Oceanium Frankrijk gezien hadden. Manuel maakte een opening aan de linkerzijkant van de dolfijn, van de onderkant van de keel tot aan de bovenkant van de rug, net achter het hoofd, langs de bovenkant van de rug onder de rugvin tot net voor de staart, en naar beneden naar de buik. Hierdoor konden de huid en het lichaamsvet naar achteren geklapt worden waardoor de spieren en de interne organen zichtbaar werden. Het onderzoek kon beginnen. Systematisch werden de lichaamsdelen en organen verwijderd en onderzocht. Een aantal organen werd apart gelegd om naar het laboratorium te sturen voor verder onderzoek.
De eerste aanwijzingen van de doodsoorzaak
De eerste aanwijzing van de slechte gezondheidstoestand van de dolfijn was dat de vetlaag abnormaal dun was, wat erop duidde dat de dolfijn reeds enige tijd op haar vetreserves had geleefd. Dit werd later bevestigd toen de maag werd verwijderd en geopend. Deze was leeg. Er waren wormen aanwezig, maar niet in ongebruikelijke mate. Dit was dus niet de doodsoorzaak. De parasieten die aanwezig waren in het zachte weefsel rond de buik konden ook niet de doodsoorzaak zijn geweest. De tweede aanwijzing voor een slechte gezondheid waren de opgezwollen lymfeklieren, die wezen op de aanwezigheid van een infectie ergens in het lichaam. Na dieper graven werd een grote tumor ontdekt in het middenrif. Totdat de laboratoriumuitslagen bekend zouden zijn, werd aangenomen dat deze tumor de waarschijnlijke doodsoorzaak was.
Een sombere toekomst voor dolfijnen en walvissen.
Toen we na de autopsie met Manuel spraken, vroegen we hem wat hij op dit moment het meest tegenkomt als doodsoorzaak van dolfijnen en walvissen bij de Canarische Eilanden. Zijn antwoord gaf een somber vooruitzicht op de toekomst van deze intrigerende wezens. De walvisachtigen betalen nu de prijs van de vervuiling van vroeger, met giftige niveaus van polychloorbifenyl of PCB . Ze worden ook steeds vaker het slachtoffer van aanvaringen met schepen en een toenemend aantal walvisachtigen sterft als gevolg van het inslikken van plastic zakken.<br />
Met dank aan: <br /> Dr Antonio Jesus Fernandez Rodriguez, Catedrático de Universidad de Las Palmas de Gran Canaria, Faculteit van Diergeneeskunde voor het verlenen van toestemming om te filmen en fotograferen; Dr Manue
